Proppen

Wat is proppen?

Proppen is wanneer een kind te grote happen neemt, of meerdere happen snel achter elkaar neemt, waardoor de mond te vol zit. Het wordt dan moeilijker om controle te houden over het voedsel en om te kauwen.

(Ik schrijf in deze post over kinderen, maar ook volwassenen kunnen natuurlijk proppen 😉 )

Waarom zou een kind proppen? En wat kun je doen wanneer je kind propt?

💡Mogelijke redenen voor proppen:

✏️Het kind eet zelf en heeft nog niet voldoende geleerd om een hap van de juiste grootte te nemen, of om met zijn vingers kleine stukjes op te pakken. Let op: het kan per substantie/voedingsmiddel verschillen, hoe goed een kind dit al kan.
✏️Uitproberen. Een kind weet simpelweg nog niet dat het in de problemen komt als het de mond te vol stopt. There’s only one way to find out! Dit hoeft helemaal geen probleem te zijn.
✏️Te weinig bewustzijn in de mond. Sommige kinderen voelen met name bij zachte dingen, te weinig wat er in hun mond gebeurt.

💡Wat kun je doen wanneer je kind propt:

✏️Laat je kind gewoon verder oefenen. Het proppen kan een fase in de ontwikkeling zijn die erbij hoort. Door te doen, leert een kind vanzelf zijn grenzen kennen.
✏️Pas de grootte van de stukjes aan, aan de mogelijkheden van je kind. Zo kan je kind zelf eten, maar kan hij minder proppen.
✏️ Maak aanpassingen aan het eten, die passen bij de ontwikkeling van je kind én uitdagend genoeg zijn, zodat het kind iets nieuws leert.

Als je zorgen hebt over het proppen van je kind, of het brengt stress tijdens de maaltijden, bijvoorbeeld door dat je kind zich vaak verslikt, dan is het verstandig om een preverbaal logopedist in te schakelen.

#proppen #baby #peuter #dreumes #logopedie #preverbalelogopedie #babysetenzelf #rapley #kleintjesmethode #etenendrinken #flesvoeding #borstvoeding #kauwen #therapie #voedingsproblemen

Een handige lepel om je baby zelf te laten eten

Baby’s kunnen zelf eten!

Het is vaak handig om te beginnen met een wat dikkere substantie, zoals aardappelpuree of stamppot.

Maar welke lepel ligt nu lekker in de hand? Binnen onze praktijk adviseren we vaak deze lepel van Munchkin of van J&mp.

• Een prettig, zacht siliconenmateriaal (voor als de lepel per ongeluk tegen het gehemelte of in de ogen eindigt…)
• Een dik, kort handvat wat goed in het babyknuistje past
• Niet te diep, zodat het afhappen makkelijk gaat
• Een schild zodat je kindje de lepel niet per ongeluk te ver in de mond steekt

#logopedie #lactatiekundige #zwanger #babyvoeding #hero #nutricia #organix #babysetenzelf #preverbalelogopedie #voedingscentrum #eerstehapjes

Drie tips om flesweigeren te voorkomen

Geef je borstvoeding, en wil je dat je baby ook de fles leert drinken? Hieronder enkele tips om te zorgen dat dit goed slaagt. Deze tips gelden voor a-term geboren baby’s, vraag bij een prematuur advies aan een professional.

1. Begin op tijd
   Bied het eerste flesje aan uiterlijk wanneer je kindje 4 weken oud is.
2. Oefen elke dag 1x
   Je kunt dit doen door bijv. één borst af te kolven op een voedingsmoment en dit eerst te geven met de fles alvorens je de borst geeft. Heeft je baby in het begin moeite met het zuigen aan de fles, oefen dan tijdelijk meerdere keren per dag.
3. Vraag op tijd hulp
   Als je baby toch de fles blijft ‘weigeren’ of de fles niet meer begrijpt, dan vind je hier tips om je kind te helpen weer uit de fles te gaan drinken.

Selectief eten in relatie tot de mondmotoriek

Wanneer een kind selectief of kritisch eet, is er soms een deel van de oorzaak te vinden in de mondmotoriek van het kind. Een kind kan bepaalde structuren of voedingsmiddelen lastig vinden om te verwerken en daarom deze voedingsmiddelen liever links laten liggen. Of een kind kan door ervaringen in het verleden een associatie hebben gekregen met bepaalde voeding.

Ervaring opdoen met eten

Het leren eten duurt ongeveer twee jaar. Het kind doet veel ervaringen op. Het maakt kennis met eten door te kijken, voelen, ruiken, proeven… De ervaringen zijn vaak positief, maar soms ook negatief. Bijvoorbeeld, het kind heeft erg moeten kokhalzen van gladde voeding met stukjes erin. Of, het kind heeft veel gespuugd door reflux. Belangrijk om te beseffen is, dat herhaling maakt dat een kind leert. Dat kan in positieve zin zijn, maar ook in negatieve zin. Een kind dat veel spuugt, zal ook makkelijker gaan spugen.
Ik hoor vaak de uitspraak ‘het is een sensorisch probleem’. Echter, in de ontwikkeling zijn motoriek en sensoriek niet van elkaar los te koppelen. Soms had een kind aanvankelijk geen sensorische problemen, maar heeft het kind een negatieve ervaring gehad. Het kind is dan extra alert geworden rondom bepaalde voeding of categorieën van voedingsmiddelen.

Kleine stapjes

Hoe kun je je kind dan toch uitnodigen om nieuwe dingen te gaan proberen?Het eten dat je kind wél eet, heeft allerlei eigenschappen. Bijvoorbeeld de smaak, de structuur, de temperatuur, de kleur, etcetera. Rekening houden met de eigenschappen van voeding, kan helpen om je kind aan nieuwe dingen te laten wennen. Je gebruikt daarvoor de ‘zone van naaste ontwikkeling’, een model van Vygotsky.

Bron van deze afbeelding: https://www.x11.nu/nieuws/ontwikkelingsgericht-onderwijs-op-x11

Samen met een therapeut, zoals een logopedist, kun je een goed overzicht maken wat je kind al wél eet en wat voor jouw kind een volgend stapje kan zijn binnen zijn zone van naaste ontwikkeling. De logopedist let er natuurlijk op dat de stapjes ook passen bij de (motorische) ontwikkeling van jouw kind. Dit is nog belangrijker wanneer je kind misschien een achterstand heeft, bijvoorbeeld doordat hij prematuur geboren is, een syndroom heeft of een algehele ontwikkelingsachterstand heeft.

Preverbale logopedie
Een preverbaal logopedist heeft zich gespecialiseerd in eet- en drinkproblemen bij kinderen tussen de 0 en 2 jaar. Ook als een kind nog niet goed eet of drinkt, terwijl het ouder is dan 2 jaar, kan een preverbaal logopedist ook iets betekenen, omdat we hierbij een ontwikkelingsleeftijd van 2 jaar aanhouden. Bij 2 jaar zou de eet- en drinkontwikkeling min of meer afgerond moeten zijn, waarbij het kind zelfstandig mee-eet met het gezin.

Hoe herken je problemen met kauwen?

Sommige kinderen lijken goed te kauwen, terwijl ze in werkelijkheid niet of niet goed kauwen. Het kán zo zijn dat je kind daarom bepaalde voedingen (bijvoorbeeld harde voeding, taaie voeding, droge voeding, kleffe voeding).

Denk je dat dat misschien speelt bij jouw kind? Kijk eens naar de volgende dingen. Vanaf 18 maanden mag je verwachten dat je kind dit meestal goed kan:

• Hapt je kind vlot hapjes af met de voortanden, die niet te groot en niet te klein zijn?
• Zie je de tong naar de zijkanten gaan tijdens het kauwen?
• Brengt je kind het kauwbare voedsel heen en weer van de ene naar de andere kant van de mond?
• Zie je je kind kauwen met de kaken in plaats van vooral te duwen/sabbelen met de tong?
• Blijft de tong binnen de mond tijdens het kauwen en tijdens het doorslikken?
• Heeft je kind het voedsel goed fijn gekauwd voordat het doorgeslikt wordt?
• Slikt je kind het voedsel door zonder te kokhalzen, grimassen of hoesten?
• Kan je kind kauwbare voeding eten met voldoende lipsluiting, zonder dat er voeding uit de mond valt?
• Eet je kind in een adequaat tempo, dat wil zeggen een maaltijd duurt maximaal 30 minuten?  

Zie je deze problemen terug, dan is de cursus ‘BOOST de mondmotoriek van je kind’ mogelijk iets voor jou. Meer informatie vind je op www.volmondigacademy.nl

Maak je je zorgen over je kind, bespreek deze dan met je huisarts, consultatiebureau of tandarts. Mogelijk vinden zij het nodig om je kind door te verwijzen naar een logopedist.

Hoe herken je problemen met de mondmotoriek?

Je kunt je kind eens observeren in rust (bijvoorbeeld tijdens het kijken van een filmpje), tijdens het slapen en tijdens een activiteit, bijvoorbeeld wanneer je kind zit te spelen.
Let eens op de volgende dingen:
              – zit je kind vaak met de mond open?
              – hangt de tong laag in de mond of uit de mond?
              – ademt je kind vaak door de neus?
              – slaapt je kind met de mond open?
              – heeft je kind zuiggewoonten zoals fopspeen-/duim-/of vingerzuigen
              – zie je een open beet of een overbeet bij het gebit van je kind?
              – snurkt je kind?
              – is er veel knarsentanden?

Zie je deze problemen terug, dan is de cursus ‘BOOST de mondmotoriek van je kind’ mogelijk iets voor jou. Meer informatie vind je op www.volmondigacademy.nl

Maak je je zorgen over je kind, bespreek deze dan met je huisarts, consultatiebureau of tandarts. Mogelijk vinden zij het nodig om je kind door te verwijzen naar een logopedist.

Wanneer kun je het beste contact opnemen met een (preverbaal) logopedist?

Hieronder nog een lijstje van verschillende problemen waarmee je naar een preverbaal logopedist kunt.

• Als je kindje de overgangen moeilijk maakt, zoals de overgang naar lepelvoeding, kauwen, drinken uit een gewone beker.
• Als je kind zich regelmatig verslikt (meerdere keren per dag)
• Als je kind veel kokhalst en je als ouder niet goed weet hoe je hiermee om moet gaan.
• Als je afwijkingen ziet aan de spieren van de mond en het gezicht.
• Als je kind ouder is dan 10 maanden, maar het nog geen stukjes kan eten
• Als je kind ouder is dan 18 maanden, maar nog veel structuren niet goed kan kauwen.
• Als je kind ouder is dan 12 maanden en nog niet kan drinken uit iets anders dan borst of fles.
• Als je kindje erg veel last heeft van speekselverlies (kwijlen)
• Als het niet lukt om duim-/fopspeen-/vingerzuigen af te leren.

De voordelen van een fopspeen

Het gebruik van een fopspeen heeft veel voordelen voor pasgeboren baby’s.

Het is wetenschappelijk aangetoond dat een fopspeen bij prematuren helpt bij onder andere het stabiliseren van de ademing en hartslag en het op gang brengen van het zuigen.
Bovendien lijkt het erop dat fopspeenzuigen de kans op wiegendood vermindert.
Tenslotte is fopspeenzuigen kalmerend en één van de meest effectieve manieren van pijnstilling bij baby’s.
En zelfs… Voor de mondmotoriek is er een positief effect te noemen. Bij het gebruik van een fopspeen ademt een kind namelijk door de neus, en dat is de meest gezonde manier van ademen.

Let op: zorg dat de borstvoeding goed op gang is en houd je productie in stand door voldoende (frequent) aan te leggen. Houd de groei van je baby in de gaten.

Gebruik de speen voor kalmering, niet om voedingen uit te stellen of je baby langer te laten (door)slapen.

Als je goed op bovenstaande zaken let, kun je een kleine baby heus gerust een fopspeen geven.

Tussen de 3 en 6 maanden is de zuigbehoefte al flink verminderd onder invloed van de ontwikkeling van de willekeurige motoriek. Het fopspeen- (of duim/vinger-)zuigen wordt dan vooral een gewoonte. Dit is een natuurlijk moment om te proberen de speen al te gaan afbouwen. Bij langdurige zuiggewoonten kan er namelijk een negatief effect zijn op de ademing, mondmotoriek en ontwikkeling van het gebit.

Zoek je tips bij het afbouwen? Deze vind je elders op deze pagina.

Wat kun je doen als je borstgevoede baby niet uit de fles drinkt?

Ouders die na maanden borstvoeding de overstap willen maken naar af-en-toe een flesje, krijgen ineens te maken met een fles”weigeraar”. Zielig voor je kindje, die heeft honger maar weet zich geen raad met de nieuwe manier van drinken. En vervelend voor jou! Na maandenlange inspanning had je het idee dat je eindelijk weer een stukje vrijheid terug zou krijgen. Je bent niet de enige die dit overkomt en op internet word je overspoeld met tips. Maar, wat werkt, en wat werkt niet?

Allereerst is het van belang dat je weet hoe het drinkgedrag van je kindje wordt bepaald en hoe een flesweigeraar ontstaat.

Hoe werkt het drinkgedrag van mijn kindje?

Direct vanaf de geboorte is er bij baby’s sprake van reflexmatig drinken. Een aantal voedingsreflexen speelt hierbij een rol. Deze reflexen helpen het kindje bij het leren drinken. Dit is een motorische vaardigheid. In de eerste maanden gaan baby’s van meer reflexmatig en onwillekeurige bewegingen, naar meer bewuste, willekeurige motoriek. Je herkent dat vast wel bij de andere bewegingen die je kindje maakt: van onwillekeurig bewegen met armen en benen, probeert kindje na een paar maanden waarschijnlijk al gericht om een speeltje te pakken! Tijdens de eerste maanden verdwijnen de voedingsreflexen dus langzaam. Er komt aangeleerd drinken voor terug.

En dit is waar het mis kan gaan. Door een kindje maandenlang de borst aan te bieden, leert hij/zij ook willekeurig uit te drinken. Maar sommige baby’s krijgen onvoldoende oefening om ook willekeurig te drinken uit de fles. Je kindje heeft eigenlijk geen idee wat hij ermee aan moet, omdat er simpelweg onvoldoende ervaring is en hij geen gebruik meer kan maken van de voedingsreflexen.

Wat kan ik doen om te voorkomen dat mijn baby de fles niet meer begrijpt?

Om te voorkomen dat je een flesweigeraar krijgt, is het advies om ongeveer een maand na de geboorte te beginnen met het af en toe oefenen met een flesje. Vervang om de dag een borstvoeding door een flesvoeding zodat je kindje leert om de melk via een flesje binnen te krijgen. Wees niet bang voor tepel-speenverwarring, je kindje zal in eerste instantie gebruik maken van de aangeboren zuigreflexen (zoals hierboven beschreven). Door af en toe een flesje aan te bieden leert je baby – naast drinken uit de borst – ook goed drinken uit de fles.

Wat kan ik het beste doen als ik mijn baby niet meer uit de fles drinkt?

Het internet staat vol met tips en adviezen hoe je als ouder om kan gaan met een flesweigeraar. Echter houden veel van deze tips geen rekening met de leeftijd van je kindje, terwijl  dit wel belangrijk is. Voor een flesweigeraar van 3 maanden is een andere aanpak vereist dan voor een kindje van 6 maanden die de fles weigert. Omdat de aanwezigheid van de voedingsreflexen enorm verschilt.

KIES DE LEEFTIJD VAN JE KINDJE

Flesweigeraar 0 – 5 maanden

Hoewel de willekeurige motoriek geleidelijk aan toeneemt, is er nog wel reflexactiviteit aanwezig waar je gebruik van kan maken.

• Geef de fles op een voedingsmoment, nadat je kindje zichzelf gemeld heeft. Bij verzadiging zijn er minder voedingsreflexen aanwezig.
• Wissel niet te vaak van fles, maar bied steeds dezelfde fles aan op verschillende tijdstippen
• Gebruik beweging tijdens het voeden met de fles, bijvoorbeeld wiegen, rondlopen en laat je kindje focussen op een liedje of kijken naar een draaiende muziekmobile
• Lukt het niet? Wacht niet te lang met het inschakelen van hulp. Moet je bijna weer werken? Of is je kindje inmiddels 4 maanden oud? Schakel dan een preverbaal logopedist in.

Flesweigeraar 6+ maanden

Na 5-6 maanden zal je kindje vooral de willekeurige motoriek gebruiken om te drinken. Bied je na 5 maanden pas voor het eerst een flesje aan, dan vergt dit daarom een andere aanpak.

• Laat je kindje rustig de fles ervaren. Hoewel je kindje nog niet kan praten, begrijpt hij/zij al wel veel meer dan je denkt. Leg aan je kind uit waarom het belangrijk is om een fles te gaan drinken. Je kindje kan vaak al prima wat langer zonder voeding als je eens weg moet. Laat een familielid of oppas de fles aanbieden terwijl de moeder even weggaat.
• Ook kan je het drinken uit de fles voordoen, je kindje is enorm leergierig en neemt dingen van je aan.
• Je kunt gaan oefenen met een lepel of tuitbeker om op die manier vocht binnen te krijgen. Op momenten dat de moeder thuis is, kan de baby natuurlijk gewoon borstvoeding krijgen.
• Is het in jullie situatie toch belangrijk om de fles te leren drinken, schakel dan preverbale logopedie in. Vaak lukt drinken uit de fles met goede begeleiding nog wel.

Tot slot 

Een preverbaal logopedist kan je begeleiden bij de borst- en flesvoeding, het combineren ervan en ook bij het leren drinken uit andere bekers en het eten van hapjes en stukjes. Met een verwijsbrief van een arts valt deze zorg onder de basisverzekering.
Volmondig Logopedie is gespecialiseerd in preverbale logopedie en heeft veel ervaring met borstgevoede baby’s die niet meer uit de fles drinken.